Pieter Baijens (1844 – 1877) uit Wolphaartsdijk.

Pieter Baijens is de oudste zoon van Maarten Baijens en Sara Slink. Hij wordt geboren op Wolphaartsdijk op 2/10/1844 en zijn ouders vernoemen hem naar zijn grootvader Pieter Baijens, die juist een half jaar eerder is overleden. Na Pieter zullen nog 12 broertjes en zusjes worden geboren, waarvan er uiteindelijk maar 3 volwassen zullen worden.

Als Pieter 26 is, trouwt hij in Goes (op 15/12/1870) met Pieternella Boom, een 25-jarige dienstmeid afkomstig van Kloetinge. Ze is geboren op 23/9/1845 als dochter van Geerard Boom en Johanna Lemson, samen met haar tweelingzusje Pauwelina. Later verhuist Pieternella met haar familie naar Goes waar haar vader koopman is. Op haar huwelijksdag is Pieternella al een paar maanden zwanger.

Het koppel gaat op Wolphaartsdijk wonen waar Pieter werkt als arbeider en waar de volgende kinderen worden geboren:

• 13/6/1871: Sara, vernoemd naar haar grootmoeder Sara Slink. Ze trouwt 21/4/1892 op Wolphaartsdijk met Johannis Morauw. Ze sterft 22/10/1946 in Rotterdam.
• 25/8/1872: Gerard, vernoemd naar zijn grootvader Gerard Boom.
• 20/12/1873: Johanna, vernoemd naar haar grootmoeder Johanna Lemson. Ze trouwt 20/2/1914 in Middelburg met Johannes Lefevre. Ze sterft 31/1/1956 in Middelburg.
• 4/4/1875: Maarten, vernoemd naar zijn grootvader Maarten Baijens. Hij trouwt 7/5/1897 op Wolphaartsdijk met Pieternella Hendrikse. Hij sterft 9/5/1903 in Middelburg.
• 8/12/1876: Adriana, vernoemd naar haar overgrootmoeder Adriana Westplate. Ze trouwt op 10/1/1900 in Amsterdam met Willem Jacobus Gijzelaar. Ze sterft op 26-jarige leeftijd (8/7/1903) in Amsterdam.

En dan gaat het mis. Op 8/5/1877 sterft Pieter Baijens. Hij is dan 32 jaar en laat een vrouw en vijf zeer jonge kinderen na.

Nog eens ruim een jaar later, op 4/8/1878, sterft ook zijn weduwe Pieternella Boom. Ook zij werd 32 jaar. Haar schoonvader Maarten Baijens gaat aangifte doen van haar levenloze lichaam. En dan? Opeens zijn er vijf zeer jonge kinderen totaal verweesd. Wat gebeurt er met deze kinderen?

Sara en Adriana worden aanvankelijk opgevangen door hun grootmoeder Sara Slink, totdat ze sterft en de kinderen alsnog bij de Weesmeesters van Wolphaartsdijk terecht komen. Grootvader Gerard Boom zorgt er voor dat zijn kleinzoon Gerard Baijens wordt ondergebracht bij een pleegvader en een pleegmoeder op Wolphaartsdijk, zodat hij bij zijn broer en zusters in de buurt blijft. En Johanna en Maarten komen betrekkelijk snel onder de hoede van de Weesmeesters van Wolphaartsdijk.

Deze Weesmeesters hebben geen eigen weeshuis maar organiseren in plaats daarvan elk jaar een weesveiling waar de wezen van het dorp worden geveild. Wie een kind wil, hoeft tijdens de veiling maar “mijn” te roepen en hij krijgt het betreffende kind voor een jaar mee naar huis voor een bedrag wat de veldwachter heeft afgeroepen op het moment dat de “mijn” werd geroepen.

Dat bedrag volstaat bij lange na niet om een weeskind fatsoenlijk (op te) voeden en dus worden de kinderen hoofdzakelijk in huis gehaald als goedkope arbeidskracht. Drie van de vijf weeskinderen van Pieter Baijens en Pieternella Boom komen terecht bij oudere koppels waarvan er minstens één niet lang meer leeft.

Die kinderen dienen dus min of meer als bejaardenhulp. De andere twee komen respectievelijk bij een bakker en een slachter terecht en moeten meehelpen in het bedrijf. Het maakt daarvoor niet uit hoe oud ze zijn. Ook een kleuter kun je al een taak geven.