Jannigje van Meegdenburg (1767 – 1834) uit Breda

Jannigje van Meegdenburg is de kleindochter van Jantje Baijens en ze is ook naar haar grootmoeder vernoemd. Ze wordt geboren in Gorinchem en gedoopt op 17 juli 1776 als oudste dochter van Johanna van Erberveld en Marcelis van Meegdenburg. Ze groeit op in Gorinchem met twee broers en een jongere zus. Haar moeder is bidster – ze bidt tegen betaling. Het beroep van haar vader ken ik niet.

Rond haar 24ste verjaardag raakt Jannigje zwanger van een beroepssoldaat die op dat moment is gestationeerd in Heusden. Zijn naam is Hendrik van Straaten, hij is geboren in Utrecht en een zoon van Johannes van Straaten (kastenmaker) en Niesken Brandsen. Hendrik is drie jaar ouder dan Jannigje.

Op 17 november doet het koppel hun ondertrouw in Heusden en op 7 december 1791 vindt het huwelijk plaats in de Nederlands Hervormde gemeente van Gorinchem. Nog eens 4 maanden later, op 8/4/1792, wordt hun dochter Niesje gedoopt in Gorinchem, vernoemd naar haar grootmoeder Niesken Brandsen. Er waren geen doopgetuigen. Nog geen drie weken later, op 30/4/1792, wordt Niesje begraven.

Een jaar later, op 18/4/1793, schenkt Jannigje het leven aan zoon Johannes, vernoemd naar zijn grootvader Johannes van Straaten. Het kind wordt 10 dagen later (28/4/1793) gedoopt in de Nederlands Hervormde kerk van Gorinchem. Er zijn geen doopgetuigen.

In september 1822 verhuist Jannigje met haar man naar Breda. Haar man is dan nog altijd beroepsmilitair en opgeklommen tot “chirurgijn majoor”. Jannigje noemt zichzelf intussen Jeanette. In Breda wordt ze lidmaat van de Nederlands Hervormde gemeente. Op 6 september 1827 vertrekt ze “met attestatie” naar Gouda.

Nog geen jaar later, op 28 april 1828, keren Jannigje en haar man vanuit Gouda weer terug naar Breda. Uit aantekeningen in het bevolkingsregister van Breda, blijkt dat Jannigje enigszins in de war is in verband met haar leeftijd. Ze beweert vijf jaar jonger te zijn dan ze in werkelijkheid is.

Ook bestaan er twee documenten, opgemaakt op 1/5/1824 en op 17/6/1831 bij een notaris in Breda, waarin beide echtelieden een aantal hypotheken verstrekken aan derden, en een paar stukken landbouwgrond in en rond Breda verpachten dan wel verkopen. Er was dus geld in huize van Straaten.

Maar ook rijke mensen blazen ooit hun laatste adem uit. Het overkwam Jannigje van Meegdenburg op 20 april 1834, om 8 uur ’s ochtends, in een huis aan de Veemarkt in Breda. Ze werd 66 jaar oud. Omwille van de status van haar man (en ook die van haar zoon, die aangifte gaat doen van het lijk), wordt Jannigje bij haar overlijden omschreven als “mevrouw”.

Na haar dood trekt weduwnaar Hendrik van Straaten vermoedelijk in bij zijn zoon Johannes en zijn (tweede) schoondochter in Harderwijk. Ruim drie jaar na het overlijden van Jannigje, sterft helaas ook zoon Johannes van Straaten. Tien jaar later, op 30 juli 1847, overlijdt de chirurgijn majoor op rust Hendrik van Straaten in Harderwijk. Hij werd 80 jaar oud.

Engel van Meegdenburg (1769 – 1814) uit Vianen

Engel van Meegdenburg is een zoon van Marcelis van Meegdenburg en Johanna van Erberveld. Hij werd gedoopt in Gorinchem op 17 mei 1769 en vernoemd naar zijn grootvader Engel van Erberveld, die op dat moment in het nabijgelegen Dalem woonde, maar niet bij de doop aanwezig was. Engel van Meegdenburg is één van de kleinzonen van Jantje Baijens uit Nieuwaal.

Engel groeit op in Gorinchem samen met zijn oudere broer Hendrik, zijn oudere zus Jannegje en zijn zeven jaar jongere zus Geertruij. Zijn moeder is bidster – ze verdient de kost met bidden. Het beroep van zijn vader ken ik niet. Engel zelf wordt kleermaker en gaat zichzelf Engelbertus noemen.

Als Engel 21 is, “moet” hij trouwen. De aanstaande moeder is Everdina van Sticht, geboren in Spijk, een dorp tussen Arkel en Dalem. Ze is een dochter van Gerrit van Stigt en Seelke / Celiken Willemstijn. De aanstaande schoonouders van Engel zijn allebei van Vuren afkomstig. (Gerrit van Stigt is gedoopt 23 april 1733 in Vuren, en gehuwd op 9/6/1762 in Gorinchem met Celiken Willemstijn, gedoopt 21/2/1734 in Vuren.)

Het koppel doet ondertrouw op 4 november 1790, het huwelijk volgt op 21 november 1790 in Gorinchem. Daar worden ook hun eerste twee kinderen gedoopt:

• 27/4/1791: Johanna, vernoemd naar haar grootmoeder Johanna van Erberveld. Er zijn geen doopgetuigen. Johanna trouwt met Hendrikus Frederiks van Heusden, sterft 2 maart 1875 in Gorinchem, 79 jaar oud, volgens de acte.
• Op 11/2/1793 wordt Marcelia begraven, het kind van Engelbertus van Meegdenburch…
• 12/6/1793 ? : Marselina, vernoemd naar haar grootvader Marcelis van Meegdenburg. Geboren 12/6, gedoopt 13/6, er waren geen doopgetuigen. Marselina is de eerste in een hele lange reeks kinderen die vernoemd worden naar hun grootvader, en allemaal sterven.

Rond 1794 verhuist het gezin naar Vianen, waar ze in de Nederlands Hervormde kerk de volgende kinderen laten dopen:

• 8/5/1794: Marcelis. Doopgetuige is zijn grootmoeder Johanna van Erberveld, die helemaal vanuit Gorcum naar Vianen is gereisd – wellicht met de trekschuit. Het mag niet baten, Marcelis sterft als baby.
• 18/10/1795: Gerrit, vernoemd naar zijn grootvader Gerrit van Sticht. Doopgetuige is Jennike van Stigt. Gerrit trouwt met Margaretha Borg, dochter van Arie Borg en Aaltje Blom en sterft zondag 11 februari 1849 in Gorinchem.
• 17/11/1796: Marcelis. Er zijn geen doopgetuigen, zo midden in de winter.
• 7/1/1798: Marcelia. Er zijn wederom geen doopgetuigen in het putje van de winter.
• 22/3/1799: Maria Johannetta. Doopgetuige was “E.” van Erberveld. Vermoedelijk gaat het hier om Engel van Erverveld, een volle neef van de vader van het kind. Maria Johannetta trouwt in Nijmegen op 9/2/1822 met Henricus Peters, zoon van Joannes Peters en Theodora Wienen, geboren 4/3/1797 in Nijmegen, van beroep tuiniersknecht. De bruid is Naaister. Engel van Meegdenburg is dan al acht jaar overleden, Everdina van Stigt is arbeidster. De moeder van de bruidegom is boerenarbeidster. Er wordt tijdens het huwelijk 1 kind gewettigd. Antoinetta van Meegdenburg sterft 13/11/1861 in Gorinchem, 61 jaar oud en weduwe.
• 5/3/1801: Marcelia. Er zijn geen doopgetuigen.

Vervolgens keert het gezin van Engel en Everdina weer terug naar Gorinchem. Daar wordt op 1/8/1801 “het kind” van Engel van Meegdenburg begraven, en worden vervolgens de volgende kinderen gedoopt:

• 2/3/1803 geboren en 16/3 gedoopt: Marselia. Er waren geen doopgetuigen. Op 13/4/1803 wordt “het kind” van Engel van Meegdenburg begraven.
• 1/6/1804 geboren,  gedoopt op 6/6: Pieter. Pieter van Meegdenburg sterft op 14-jarige leeftijd op 22/8/1818 in Gorinchem, ’s ochtends om kwart over zes in een huis op de Appeldijk. Zijn vader is dan al vier jaar eerder gestorven.
• 15/9/1805 geboren, 25/9 gedoopt: Marselia. Op 7/10/1805 wordt “het kind van Engel van Meeteren” begraven.
• 20/8/1811 geboren, 28/8 gedoopt: Marcelis, vernoemd naar zijn grootvader Marcelis van Meegdenburg. Doopgetuige was zijn grootmoeder Johanna “van Meegdenburg” (in werkelijkheid: van Erberveld). Ook deze Marcelis haalt het niet; op 10/9/1811 sterft Marcelis van Meegdenburg, “een kind”.

Nog geen twee jaar na de doop van zijn jongste kind, op 24 januari 1814, ’s morgens om 10 uur in de Bornsteeg in Gorinchem, sterft Engel van Meegdenburg. Hij werd 42 jaar oud. Het lijk werd aangegeven door zijn twee geburen. Die verklaarden dat zijn moeder (Johanna van Erberveld) al overleden was, terwijl dat in werkelijkheid pas anderhalf jaar later zou gebeuren.

De weduwe Everdina van Stigt sterft dertien jaar na haar man op 31 januari 1827 in Gorinchem om half zes ’s ochtends in een huis in de Haarstraat. Ze was volgens de akte toen weduwe van “Engel Lambertus van Meegdenburg”. Bij haar overlijden was Everdina “zonder beroep”. Enkele jaren eerder, op het huwelijk van haar dochter Maria Johanetta, was ze nog arbeidster.

Johanna van Erberveld (1739 – 1815)

Johanna van Erberveld is de jongste dochter van Jantje Baijens en Engel van Erberveld. Ze wordt gedoopt in de Nederlands Hervormde kerk van Dalem op 8 februari 1739 en is vernoemd naar haar grootvader Johannis van Erberveld – wellicht omdat haar oudste broer Johannes toen al was overleden.

Ze groeit op in Dalem samen met haar zes jaar oudere zus Henderina. Er is ook nog een zestien jaar oudere broer Pieter en misschien een oudere broer Jan. Plus haar beide ouders. Rond haar 26ste verjaardag raakt Johanna zwanger van Marcelis van Meegdenburg, een vroegere dorpsgenoot die is verhuisd naar het nabijgelegen Gorinchem. Net zoals dat bij haar eigen ouders ging, duurt het ook bij Johanna en Marcelis een halve eeuwigheid voordat het tot een huwelijk komt.

Op 14 juni 1765 gaan ze in ondertrouw in Dalem en op 15 juni in Gorinchem, en op 8 juli 1765 vindt in Gorinchem het huwelijk plaats. Daar zal het koppel zich ook gaan vestigen. Marcelis is een zoon van Hendrik van Meegdenburg en Geertje Haijma / Hijmans. Hij is gedoopt op 5 maart 1738 in Vuren. Als Marcelis een peuter van twee is, verhuizen zijn ouders naar Dalem.

De kinderen van Johanna en Marcelis, gedoopt in de Nederlands Hervormde kerk van Gorinchem:

• 30/10/1765, ruim drie maanden na het huwelijk, wordt Hendrik gedoopt. Doopgetuigen zijn de grootvader Hendrik van Meegdenburg en “Dirkje” Heijmans. Wellicht ging het in werkelijkheid om niet om “Dirkje” maar om Geertje Heijmans, de grootmoeder.
• 17/7/1767: Jannegje, vernoemd naar de grootmoeder Jantje Baijens. Er zijn geen doopgetuigen.
• 17/5/1769: Engel gedoopt, vernoemd naar zijn grootvader Engel van Erbersveld. De doopgetuige is dit keer Jannigje Stout. Ik heb geen idee wie dit is, tenzij hiermee Jantje Baijens wordt bedoeld, de grootmoeder van het kind.
• 2/9/1772: Gerrit, vernoemd naar zijn grootmoeder Geertje Heijmans. Er zijn geen doopgetuigen. Een maand later, op 7 oktober 1772, wordt in Gorinchem “een kint van Marcelis van Meegdenburg” begraven. Vermoedelijk gaat het hier om Gerrit.
• 5/11/1773: Gerret. Opnieuw zijn er geen doopgetuigen. En opnieuw wordt een maand later, op 7 december 1773, een kind van Marcelis van Meegdenburg begraven.
• 11/2/1776, wordt dochter Geertruij gedoopt, op of rond de 37ste verjaardag van haar moeder. Geertruij is vernoemd naar haar grootmoeder Geertje Heijmans. Er zijn geen doopgetuigen.
• 5/6/1778: Pieter, vermoedelijk vernoemd naar zijn overgrootvader Pieter Baijens.

Twaalf jaar na de geboorte van Pieter, op 4/10/1790, sterft Marcelis van Meegdenburg in Gorinchem. Hij werd 52 jaar. Marcelis wordt begraven in Arkel. Buiten de 14-jarige Geertruij en de 12-jarige Pieter zijn al zijn kinderen dan al volwassen en staan op trouwen.

Ik heb geen idee hoe de latere levensjaren van Johanna van Erberveld verlopen. Ik weet alleen maar dat ze sterft op 3 juli 1815 ’s middags rond 12 uur in Gorinchem, 25 jaar na de dood van haar man. Volgens de overlijdensacte is ze 66 jaar geworden. In werkelijkheid was ze 76. Johanna was volgens deze acte “bidster” van beroep.

Henderina van Erberveld (1733 – rond 1799) uit Dalem

Henderina van Erberveld is de oudste dochter van Jantje Baijens en Engel van Erberveld. Ze is vernoemd naar haar grootmoeder Henderijn van der Zee en wordt gedoopt op 9 februari 1733 in Dalem, een klein dorp aan de Waal naast Gorinchem. Ze groeit op met haar tien jaar oudere broer Pieter, en misschien ook nog met een oudere broer Jan. Later, wanneer ze 6 jaar oud is, komt er nog een zus Johanna die blijft leven.

Als ze ruim 18 jaar oud is, trouwt Henderina in Dalem “met wederzijdse toestemming van ouderen” met Leendert van de Giessen, de 31-jarige zoon van Gerrit van de Giessen en Anneke van der Polhuis. Leendert is gedoopt op 24/4/1721 in Dalem. Het huwelijk wordt ingezegend op 24 december 1752 in de Nederlands Hervormde kerk van Dalem. Henderina en Leendert laten in Dalem de volgende kinderen dopen:

• 21/10/1753: Gerrit, vernoemd naar zijn opa Gerrit van de Giessen. Doopgetuige is oudtante Teuntje van de Giessen, “huisvrouw van Willem van Dalen” (en zus van Gerrit van de Giessen).
• 6 juni 1756: Jannigje, vernoemd naar grootmoeder Jantje Baijense. Van Jannigje heb ik geen overlijden en geen nakomelingen kunnen vinden. Mogelijk is ze als kind gestorven.
• 17/12/1758: Anneke, vernoemd naar grootmoeder Anneke van der Polhuis. Doopgetuige is oudtante Teuntje van de Giessen.
• 19/7/1761: Henrica, vernoemd naar haar overgootmoeder Henderijn van der Zee. Doopgetuige is tante Johanna van Erberveld. Van Henrica heb ik geen nakomelingen en geen overlijden kunnen vinden. Mogelijk is ze als kind gestorven.
• 17/2/1765: Engel, vernoemd naar zijn grootvader Engel van Erberveld. Doopgetuige is tante Johanna van Erberveld.
• 10/5/1767: Ariana, vernoemd naar haar overgrootvader Adrianus van de Giessen. Doopgetuige is oudtante Teuntje van Dalen, feitelijk Teuntje van der Giessen, dochter van Adrianus van de Giessen.
• 6/8/1769: Hendrik, mogelijk vernoemd naar Hendrik Baijens (betovergrootvader) of anders naar Henderijn van der Zee (overgrootmoeder), beide langs moederskant. Doopgetuige is tante Johanna van Erberveld.
• 18/8/1771: Klaas, vernoemd naar betovergrootvader Klaas van de Giessen. Doopgetuige is oudtante Teuntje van Dalen, feitelijk Teuntje van de Giessen.
• Peter, van wie ik tot nu toe geen geboorteaantekening heb gevonden en die vermoedelijk is vernoemd naar overgrootvader Peter Baijens.

Vanaf een bepaald moment in haar (huwelijks)leven, verliest Henderina haar eigen naam (van Erberveld) en wordt ze steevast Henderina “van de Giessen”. Onder deze naam treedt ze meermaals op als doopgetuige, niet alleen van haar eigen kleinkinderen, maar ook van de kinderen van tante Teuntje van de Giessen / van Dalen. De laatste keer dat ik Henderina tegenkom als doopgetuige is op 10 november 1799 bij de doop van haar kleinzoon Jan Hendrik in Dalem. Ze is dan 66 jaar. Leendert van de Giessen sterft op 7 januari 1811, hij werd 90 jaar.

Jantje Baijense (1698 – rond 1756) uit Dalem

Jantje Baijense is een dochter van Peeter Baijens en Judith van de Pol. Ze is vernoemd naar haar grootmoeder Jantie Roelofse en groeit op in Nieuwaal, waar ze ook is geboren. Haar ouders laten haar dopen op 14 augustus 1698 in de Nederlands Hervormde kerk van Gameren. Ze is één van de jongste kinderen, na haar komt nog de jongste zus Stijntje.

Als ze 23 is, raakt Jantje zwanger van de ruim twee jaar jongere Engel van Erberveld, afkomstig van de andere kant van de Waal. De toekomstige ouders zijn allebei minderjarig. Blijkbaar wordt het nieuws van de zwangerschap niet overal met gejuich onthaald. Pas wanneer ze al ruim 6 maanden zwanger is, komt het tot een huwelijk in de kerk van Nieuwaal. Dat vindt plaats op 17 mei 1722, op of rond de 21ste verjaardag van de bruidegom.

Engel van Erberveld is gedoopt in Dalem op 22/5/1701 als (enige) zoon van Johannes van Erberveld en Henderijntje van der Zee. Zijn grootvader Johannes van Erberveld is schoolmeester in Opijnen. Mogelijk heeft Engel een zekere status. Of vinden zijn ouders dat hij meer status heeft dan Jantje.

Jantje steekt na haar huwelijk met haar man de Waal over. Hun kinderen worden op twee verschillende plaatsen gedoopt. Omwille van de overzichtelijkheid zet ik ze puntsgewijs onder elkaar:

• 9/8/1722: Johannes, gedoopt in Dalem en vernoemd naar zijn grootvader Johannes (Jan) van Erberveld. Johannes sterft als kind.
• 11/12/1723: Pieter, gedoopt in Herwijnen en vernoemd naar zijn grootvader Pieter Baijens. Doopgetuige is Hendrijn Bajese, de oudste zus van Jantje Baijens die in naam van haar vader optreedt. Pieter is enkele dagen ouder dan zijn neef Jan Baijens die op 22/12/1723 in Colijnsplaat wordt gedoopt.
• 29/9/1726: Jan, gedoopt in Herwijnen en vernoemd naar zijn grootvader Jan van Erberveld. Doopgetuige is Stijntje Erberveld, oudtante van de baby en een zus van de grootvader. “Een” Jan van Erberveld wordt genoemd als “jongmatroos” bij de VOC. Hij zou op zondag 3 december 1752 zijn overleden in Batavia. Ik heb geen idee of dit om dezelfde persoon gaat. Zo ja, dan is hij 26 jaar oud geworden. Zo niet, dan is Jan wellicht als kind gestorven.
• 12/3/1730: Hendrik, volgens het doopboek in Dalem is hij gedoopt in Gorinchem, maar in Gorinchem zelf heb ik hem tussen 1722 en 1731 in geen enkel doopboek kunnen vinden. Hendrik is wellicht vernoemd naar zijn grootmoeder Henderijn van der Zee. Ik weet niet wat er van Hendrik is geworden, maar vermoedelijk is hij als kind gestorven.
• 9/2/1733: Henderijntje, gedoopt in Dalem, opnieuw vernoemd naar Hendrijn van der Zee, de moeder van Engel van Erberveld.
• 10/5/1736, Johanna, gedoopt in Dalem en vernoemd naar haar grootvader Johannis van Erberveld. Ze sterft als baby of als kleuter.
• 8/2/1739: Johanna, gedoopt in Dalem en eveneens vernoemd naar haar grootvader, Johannes van Erberveld.

Na Johanna komen er vermoedelijk geen kinderen meer. Het gezin wordt lidmaat in Dalem en daar vind ik verder geen dopen meer. Op een lidmatenlijst van Dalem uit 1754, waarin Jantje (ze noemt zich Janneke) samen met haar man staat genoemd, staat achter de naam van Jantje “obüt” geschreven – overleden. Helaas staat er geen datum achter.

Alleszins, twee jaar later, op 24/9/1756 is Jantje nog doopgetuige in Gorinchem bij de doop van een kleindochter. Ze is dan 58 jaar oud. Vier jaar later, bij een andere doop, is het dochter Johanna die in naam van haar moeder doopgetuige is.

Engel van Erberveld wordt zowel in 1767 als begin 1772 nog als lidmaat in Dalem genoemd. Ook van Engel van Erberveld is geen overlijdensdatum bekend, behalve dus dat dit na 1771 moet zijn geweest.

Laurina Bajens (1810 -1843) van Meliskerke.

Laurina Baijens is de jongste dochter van Jan en Adriana de Klerk. Ze is vernoemd naar haar grootmoeder Laurina Vijnk en gedoopt op 25 februari 1810 in Meliskerke. Ze groeit op samen met haar drie jaar oudere zus Maatje en haar beide ouders.

Laurina wordt naaister van beroep en wanneer ze 25 is, raakt ze zwanger van Willem Jobse, een 32-jarige landmansknecht die net als Laurina geboren en getogen is op Meliskerke. Willem is een zoon van Willem Jobse en Leuntje de Korte. Het koppel besluit te trouwen en het huwelijk vindt plaats op 23 september 1835 op Meliskerke.

Op 13/4/1836 schenkt Laurina het leven aan Willem Jobse, vernoemd naar zijn grootvader met dezelfde naam. Een jaar later, op 25 september 1837 wordt zoon Jan Jobse geboren, vernoemd naar zijn grootvader Jan Bajens. Jan wordt als baby niet aangegeven bij de burgerlijke stand, zijn ouders vergeten dat. Pas op 21/3/1868, als Jan wil trouwen en zijn documenten in orde aan het maken is, blijkt dat hij helemaal niet bestaat, officieel. Dan wordt alsnog een geboorteacte voor hem geproduceerd.

Laurina sterft op 33-jarige leeftijd op 19/10/1843 op Meliskerke.

Anderhalf jaar later, op 25 maart 1845 hertrouwt de 41-jarige weduwnaar op Meliskerke met Sara de Wijze, een 28-jarige dienstmeid van Zoutelande. Amper twee weken later is Sara al weduwe. Willem Wisse sterft op 4/4/1845 op Meliskerke, hij werd 41 jaar oud. In de overlijdensacte staat dat hij dagloner was, zijn vrouw was dagloonster.

Nog eens vijf jaar later sterft ook Sara de Wijze. Ze werd 34 jaar en overleed 22/6/1850 op Biggekerke. Ze was nooit hertrouwd en kreeg ook geen kinderen.

Arie van Honk (1737- na 1763)

Arie van Honk is de kleinzoon van Arien Baijense en Eva Kamp. Hij werd gedoopt in de Nederlands Hervormde kerk van Gameren op 14 juli 1737 als zoon van Jenneke Baaijenz en Arien van Honk.

Arie was het tweede kind in het gezin. Zijn oudere broertje stierf als baby, en na Arie volgden nog vijf kinderen die het ook niet haalden. Pas als Arie zeven jaar oud is, komt er een zusje Eva wat blijft leven, gevolgd door nog twee jongere broers en een zuster die eveneens blijven leven.

Wanneer Arie ongeveer elf jaar oud is, begint zijn vader een buitenhuwelijkse relatie met een andere vrouw. Wellicht zal dit ook voor Arie een verwarrende gebeurtenis zijn geweest. De “andere vrouw” wordt zijn officiële stiefmoeder na de dood van zijn moeder Jenneke Baaijenz omstreeks 1752. Arie is dan veertien of vijftien jaar oud – een kwetsbare leeftijd.

Arie trekt weg uit de Bommelerwaard. Hij vestigt zich in Almkerk, de streek waar de familie Van Honk oorspronkelijk vandaan komt en waar nog steeds een heleboel familieleden wonen. Daar maakt hij kennis met Dirkske van Ouwerkerk, dochter van Jan en Lijsbeth van Ouwerkerk (achterneef en achternicht van elkaar). Dirkske werd gedoopt op 11/4/1723 in Almkerk.

Dirkske van Ouwerkerk kreeg een “onecht” kind toen ze 28 jaar was. Ze noemde haar dochter eveneens Dirkske en liet de baby dopen op 16/1/1752. Ik weet niet wat er van dochter Dirkske is geworden. Op 18/6/1805 wordt er in Werkendam aangifte gedaan van het lijk van “een” Dirkske Ouwerkerk. Ik weet niet of het hier gaat om de moeder, de dochter of geen van beiden.

Hoe dan ook, op 2 maart 1760 “moet” Arie van Honk trouwen met Dirkske van Ouwerkerk. Het huwelijk vindt plaats in Almkerk. Arie is op dat moment 22 jaar oud, de bruid is 36. Arie en Dirkske laten op Almkerk de volgende kinderen dopen binnen de Nederduits Gereformeerde gemeente:

• 26/10/1760: Jan, vernoemd naar zijn grootvader Jan van Ouwerkerk. Doopgetuige is Fijke van Uwerkerk, wellicht een oudtante van het kind. Jan van Honk overleed toen hij 4 jaar oud was op 28 mei 1765.
• 4/12/1763: Elisbeth, vernoemd naar haar grootmoeder Lijsbeth van Ouwerkerk. Doopgetuigen zijn Geret van Ouwerkerk en Sijke van Ouwerkerk, wellicht oom en tante van het kind. De vader is op dat moment “absent”.

Wat betekent “absent”? Is Arie gewoon weggelopen en nooit meer teruggekeerd? Had Dirkske hem misschien gebruikt om te verdoezelen dat ze zwanger was van een ander? Of is hij op dat moment al overleden? Ik heb geen idee, tot nu toe heb ik na 1763 geen duidelijk spoor meer kunnen vinden van Arie of van zijn gezin.

Eva van Honk (1744 – na 1793) uit Gameren

Eva van Honk is de kleindochter van Arien Baijense en Eva Kamp, naar wie ze is vernoemd. Ze wordt gedoopt op 1 maart 1744 in de Nederlands Hervormde kerk van Gameren. Haar ouders zijn Jenneke Baaijenz en Arien van Honck. Eva is het achtste kind van haar ouders, maar de overgrote meerderheid van haar oudere broers en zussen is al heel jong overleden. Zodoende is ze wellicht de oudste dochter.

Wanneer ze ongeveer vijf jaar oud is, blijkt dat haar vader ook nog een kind heeft verwekt bij een andere vrouw. Het buitenechtelijke halfzusje van Eva wordt door de plaatselijke predikant gedoopt alsof er niets aan de hand is. Het huwelijk van haar ouders gaat ook gewoon verder, en een paar jaar later krijgen haar ouders opnieuw een zoon.

Wellicht heeft haar vader op dat moment twee gezinnen. Totdat haar moeder sterft. Eva is dan ongeveer 7 of 8 jaar oud. Vervolgens trouwt haar vader officieel met zijn andere vrouw. Er komen nieuwe halfbroers en halfzussen waarvan een deel blijft leven en een deel sterft.

Voor een kind is alles wat er thuis gebeurt volstrekt normaal. Voor Eva is het dus normaal dat een man meerdere vrouwen heeft. Ook een huwelijk is relatief. Zo groeit ze op. Vermoedelijk denkt de rest van het dorp heel andere dingen over het gezin, en wellicht is dat voor Eva erg pijnlijk en verwarrend.

Wanneer ze 25 jaar is, raakt ze zwanger. Op 12 februari 1770 wordt haar zoon Jan geboren. De vader van het kind wil of kan niet met Eva trouwen. Zeven weken later laat Eva haar zoon officieel dopen in de Nederlands Hervormde kerk van Gameren. Jan is wellicht vernoemd naar zijn vader. Vermoedelijk weet ook het hele dorp wie het is.

Drie jaar later raakt Eva opnieuw zwanger. Ook nu volgt er geen huwelijk met de vader. Op 4 april 1774 wordt haar dochter Otje geboren, wellicht vernoemd naar een vader met de voornaam Ot. Wanneer ze het kind enkele weken later laat dopen, krijgt ze een hevige berisping van de predikant.

De berispingen helpen helemaal niets. Drie jaar later is Eva andermaal zwanger van een man die niet met haar trouwt. Zodoende zit er voor Eva niets anders op dan nog maar eens in haar eentje haar kind te laten dopen. In het doopboek van Gameren lezen we het volgende:

Volgens de predikant is Eva dus een prostituee. Maar het is niet duidelijk of dit een moreel oordeel is, of een feitelijke toestand. Voelt Eva zich gedwongen zich te prostitueren om te kunnen overleven? Het zou kunnen. Maar de kans is even groot dat ze andere opvattingen heeft over relaties en dat er te veel mannen zijn die daar graag vrijblijvend gebruik van willen maken.

Op 37-jarige leeftijd bevalt Eva van een dochter Jenneke, vernoemd naar haar moeder Jenneke Baaijenz. Het vaderloze kind wordt geboren op 24 september 1781 en gedoopt op 4 november. Dit keer is er geen berisping.

Vijf jaar later krijgt Jenneke een halfzusje Jantje. Ze wordt geboren 14 oktober 1786 en gedoopt op 5 november in de Nederlands Hervormde kerk van Gameren. Opnieuw is er geen berisping. Zowel dochter Jenneke als Jantje overleven hun kinderjaren. Eva heeft nu dus minstens twee kinderen.

Op 8 september 1793 komt Eva andermaal in de kerk van Gameren, maar nu als bruid. Ze is dan 49 jaar oud. Bruidegom is Wouter van Gameren, geboren in Waardenburg en op dat moment woonachtig in Gameren. De twee jongste dochters van Eva zijn dan respectievelijk 12 en 7 jaar oud.

Wouter van Gameren is geboren op 11 april 1745 in Waardenburg als (jongste) zoon van Willem van Gameren en Johanna van Tricht. Na hun huwelijk verdwijnt het koppel van de radar; ik heb tot nu toe niets meer van ze kunnen vinden.

Dochter Jenneke van Honk sterft ongehuwd op 17/12/1824 in Gameren, ze is dan 43 jaar. De jongste dochter van Eva van Honk, Jantje, trouwt met Adrianus van Wijnen en krijgt veel nakomelingen.

Jenneke Baaijenz van Gameren (1715-1752)

Jenneke Baaijenz wordt gedoopt op 8 december 1715 in Gameren. Ze is een dochter van Arien Baijense en zijn vierde vrouw Eva Kamp. Ze groeit op met haar 10 jaar oudere halfzus Grietje van Ravensway, haar eveneens 10 jaar oudere halfbroer Lucas, en met Jasper Baijense, haar twee jaar oudere broer. Ook heeft ze een 20 jaar oudere halfbroer Hendrik Baijense, die dan al aan de overkant van de Waal in Herwijnen woont. Na Jenneke komen er nog een broertje en een zusje, waarvan alleen broer Pieter blijft leven. Pieter gaat werken als matroos voor de VOC en keert op een kwade dag niet meer terug.

Ik heb geen idee of Jenneke opgroeit met haar beide ouders, of dat haar vader Arien Baijense sterft wanneer ze nog een kind is. Haar moeder Eva Kamp blijft in elk geval nog leven tot Jenneke minstens 12 jaar oud is. Intussen is haar oudere stiefzus Grietje dan al getrouwd, en een paar jaar later gestorven – wellicht in het kraambed.

Jenneke zelf trouwt op 19-jarige leeftijd op 3 juli 1735 in Gameren met Arien van Honk van Nieuwaal, een zoon van Peter (Piet) van Honk en Pieternella van Horsen. In het dagelijks leven op Nieuwaal gaat de vrouw van Piet van Honk door het leven als Pieternella “van Honk” of “Pieters”.

Vermoedelijk zijn de ouders (of alleszins de moeder) van Arien Rooms-Katholiek. Op 31 juli 1713 laten ze binnen de Rooms-Katholieke kerkgemeenschap van Zaltbommel een zoon Adrianus dopen. Zijn vader heet dan “Petri van Nivel”, zijn moeder Petronillae van Horsen. Bij een volgende doop van het zelfde koppel In 1723 heet de vader Petri Jansen van Honck. “Nivel” betekent Nieuwaal.

Het enige wat ik verder nog van de schoonouders van Jenneke Baaijens heb kunnen vinden is een vermelding in een belastinglijst van 1750. Schoonvader Piet van Honk staat daarin geregistreerd als arbeider en inwoner van Nieuwaal. Hij woont samen met zijn vrouw (Pieternella) in “een half hutje” met één haardstede. Ze leven niet “van den armen” en ook niet van “publieke aalmoezen” maar daar is wellicht alles mee gezegd.

Jenneke Baaijenz en Arien van Honk laten in de Nederlands Hervormde kerk van Gameren de volgende kinderen dopen:

• 10/6/1736: Peter, vernoemd naar zijn grootvader Peter van Honk. Doopgetuige is zijn oma Pieternel “van Honk”. Het kind sterft op zeer jonge leeftijd.
• 14/7/1737: Arijen, vernoemd naar zijn grootvader Arien Baijense. Doopgetuige is Jannigje Willemze. Wellicht is dit zijn tante Jannigje van Broekhoven, de vrouw van zijn oom Jasper Baijense.
• 1/3/1739: de tweeling Peter en Eva, vernoemd naar grootvader Peter van Honk en grootmoeder Eva Kamp. Doopgetuigen zijn Jannigje van Broekhoven en Pieternel “Pieters”, “wonende te Nieuwaal”, respectievelijk tante en grootmoeder.
• 8/5/1740: Eva, vernoemd naar haar grootmoeder Eva Kamp. Doopgetuige is haar tante Jannigje Broekhoven. Het kind sterft op zeer jonge leeftijd.
• 30/4/1741: Pieternella, vernoemd naar haar grootmoeder Pieternella van Horsen.
• 17/2/1743: Eva, vernoemd naar haar grootmoeder Eva Kamp. Ze sterft als baby.
• 1/3/1744: Eva, vernoemd naar haar grootmoeder Eva Kamp.
• 1/6/1746: Peter, vernoemd naar zijn grootvader Peter van Honk. Hij wordt 71 jaar oud en sterft op 23/1/1818 in Gameren.
• 21/8/1748: Peternella. In het doopboek staat naast de naam “Peternella” het woord “abuijs” geschreven in een ander (later) handschrift. Ook de naam van de ouders is over de namen van andere ouders heen geschreven. Was “Peternella” het kind van die doorgestreepte ouders? En moest hier in werkelijkheid de naam “Johannes” staan?

Hoe dan ook, terwijl Jenneke herstelt van de geboorte van haar jongste kind, verwekt haar man Arien van Honk een kind bij een andere vrouw. Bijna op de kop af 9 maanden na de doop van Peternella of Johannes, op 27 mei 1749, laat Arien van Honk een dochter Elizabeth dopen. De moeder van het kind is Geertje Gijsbertze van Maasen en volgens het doopboek zijn beide ouders “echtelieden”.

Is er hier andermaal sprake van een vergissing van de predikant, en moet de moeder van Elizabeth eigenlijk Jenneke Baaijenz zijn? De vergissing is dan wel heel merkwaardig. Want Geertje Gijsbertze van Maasen is niet zomaar een willekeurige vrouw. Drie jaar later, in 1752, wordt ze namelijk effectief de echtgenote van Arien van Honck.

Ik hou het er dus op dat Arien op dat moment effectief twee gezinnen heeft. Want Jenneke Baaijenz was intussen nog gewoon aanwezig op deze planeet. En blijkbaar ook nog steeds in functie als echtgenote, want 1 januari 1751 laten Jenneke en Arien een zoon Hendrik dopen, wellicht vernoemd naar de overgrootvader Hendrik Baijens.

Een jaar later is Arien weduwnaar. Intussen is er dan weeral een kind op komst bij de moeder van zijn andere gezin. Dit keer is er geen beletsel voor een huwelijk. Op 12 oktober 1752 trouwt Arien van Honk, weduwnaar van Jenneke Baaijenz, met Grietje Gijsbertze van Maasen. Op 15/5/1753 wordt Gijsbert gedoopt. Op 6/4/1755 volgt dan nog de doop van dochter Anneke, en tenslotte op 5/3/1757 wordt nogmaals een dochter Anneke gedoopt.

Ook de tweede vrouw van Arien van Honk heeft niet het eeuwige leven. Arien trouwt voor de derde maal met Meerke Vernooij, die zelf al minstens één dochter heeft. Een huwelijksaantekening heb ik niet gevonden, maar omstreeks 1778 wordt Meerke beschreven als “huisvrouw van Arien van Honk”. Heel veel jaren later, op 9 mei 1795 tenslotte, wordt Arie van Honk begraven, “nalatend vrouw en kinderen”. Hij werd 81 jaar oud.

Marija Baijens (1738 – 1818) van Dordrecht

Marija Baijens is de jongste dochter van Jan Baijens en Jannetje Boon. Ze woonde vermoedelijk haar hele leven in Dordrecht waar ze wordt gedoopt op 26 juni 1738.

Wanneer ze 21 is, sterft haar moeder en blijft Marije alleen achter met haar vader. Haar oudste zus Judic is dan inmiddels al getrouwd en woont ook in Dordrecht.

Ruim vijf jaar later, op 27 januar 1765, trouwt Marija in Dordrecht met Mijndert Mijndertse. Ze is dan 26 jaar, de bruidegom is 22. Marija woont op dat moment in de Hoge Nieuwstraat.

Haar man komt uit een schippersfamilie en is zelf ook schipper. De schoonvader van Marije, Boele Mijnderts, is afkomstig van Heereveen en is eigenaar van een schip en een huis in de Wijnstraat, grenzend aan de kade. Bruidegom Mijndert Mijndertse is geboren uit het eerste huwelijk van zijn vader met Lijntje Paldonk. Mijndert is gedoopt op 24 april 1742 in Dordrecht.

Het koppel krijgt voor zover ik weet drie kinderen:

• Boele, gedoopt op 4 april 1767 in Dordrecht en vernoemd naar zijn grootvader Boele Mijnders.
• Jan, gedoopt op 9 september 1768 in Dordrecht en vernoemd naar zijn grootvader Jan Baijens.
• Jannetje, gedoopt op 19 februari 1773 en vernoemd naar haar grootmoeder Jannetje Boon.

Vermoedelijk is Boele als kind overleden. Jan en Jannetje trouwen allebei en krijgen kinderen.

Mijndert Mijndertse betaalde in 1797 zijn belastingen niet, maar ik weet niet waarom. Mijndert sterft vermoedelijk in 1811 in Dordrecht, hij was toen 68 of 69 jaar oud.

Marija Baijens sterft op 18 januari 1818, ’s ochtends om 11 uur op het Nieuwkerkhof  in Dordrecht. Ze werd 79 jaar.