Jan Marinusse Vaer wordt geboren omstreeks 1630 als zoon van Marinus Janse Vaer en een vooralsnog onbekende moeder. Zijn vader staat in de overloper van ’s Heer Abtskerke uit 1638 genoteerd als baander. Dat betekent dat hij er landbouwgrond pacht. Jan groeit op met zijn broers Willem en Abraham die beiden circa 1660 – 1680 wonen te ’s Heer Abtskerke.
Omstreeks 1651 trouwt hij met Lijsabeth, een dochter van Robberecht Aerts en een vooralsnog onbekende moeder. Ook zij komt vermoedelijk uit ’s Heer Abtskerke maar het doopboek uit die tijd is verloren gegaan. Ze groeit op met een broer Pieter en een zus Maria (die later trouwt met Jan van Schagen).
Haar vader wordt op 28/6/1659 in de lidmatenlijst van ’s Gravenpolder vermeldt als Robbert Aartsen, gehuwd met Sara Taks [afkomstig] van Nisse. Het is niet zeker dat Sara Taks ook de moeder is van Elisabeth, Marie en Pieter Aertssen.
Robbert / Robbrecht Aertsen overlijdt in 1660. Hij pacht een stuk land wat eigendom is van de kerk van ’s Heer Abtskerke en in 1660 neemt zijn schoonzoon Jan van Schagen het pachtcontract over van zijn overleden schoonvader (volgens de administratie van de kerk van ’s Heer Abtskerke).
Lijsabeth Aerts staat onder twee verschillende namen vermeldt. Meestal heet ze Lijsabeth / Elisabeth Aerts, maar op de lidmatenlijst van ’s Heer Abtskerke uit 1666 staat ze vermeldt als Elisabeth Robberechts. Haar zuster Marie staat op die lijst als Maria Robbrechts, samen met haar man Jan van Schagen.
Dankzij deze lidmatenlijst uit 1666 heb ik kunnen ontrafelen wie Lijsabeth Aerts precies is en waarom er zo’n innige band bestaat tussen het gezin van Jan Vaer en het gezin van Jan van Schagen. In alle andere documenten heet Lijsabeth namelijk Aerts en haar zus heet Mary van Schagen.
Tot 1666 gingen inwoners van ’s Heer Abtskerke naar de kerk in ’s Gravenpolder. Lijsabeth Aerts staat daar ook ingeschreven als lidmaat en op 6/10/1652 wordt ze met attestatie van ’s Gravenpolder aangenomen als lidmaat van de Nederlands Hervormde gemeente van Aardenburg.
Zowel van ’s Gravenpolder als van Aardenburg ontbreekt helaas het trouwboek uit deze periode. Dat maakt het lastig om te weten of de kinderen die vervolgens in Aardenburg worden gedoopt de oudste zijn of dat er wellicht op ’s Gravenpolder nog oudere kinderen zijn gedoopt waarvan de doopaantekeningen helaas verloren zijn gegaan.
Hoe dan ook laten Jan Marinusse Vaer en Lijsabeth Aerts te Aardenburg de volgende kinderen dopen:
- Marinus Janse Vaer, gedoopt 3/11/1652 met als doopgetuigen Guilliame Steijaert en Maijken Kerrebrouck. Marinus is vernoemd naar zijn grootvader Marinus Vaer en hij wordt ten hoogste 12 of 13 jaar oud.
- Johannes Janse Vaer, gedoopt 4/1/1654 met als doopgetuigen Pieter Aerts [oom van de baby], Neelke Duijnings en Sara Boessemar. Hij wordt ten hoogste 3 jaar oud.
- Marite Janse Vaer, gedoopt 7/9/1655 met als doopgetuigen Hermanus van de Walle en Lijsebeth van Hoorn.
- Jan Jansen Vaer, gedoopt 14/10/1657 met als doopgetuigen Pieter Marinissen, Jan van Schage [oom van de baby, woont in ’s Heer Abtskerke] en Lieven van de Plaetse. Hij trouwt met Pieternella Joos.
Ergens in de daaropvolgende maanden of jaren verhuist het gezin (terug) naar ’s Heer Abtskerke. Omdat er daar nog geen eigen predikant is, worden er vervolgens nog kinderen gedoopt te ’s Gravenpolder. Dit zijn:
- Pieternella Janse Vaer, gedoopt 3/6/1663 met als doopgetuige Pieternella Gabriëls.
- Marinus Janse Vaer, gedoopt 27/9/1665 met als doopgetuigen Jan van Schagen [oom van de baby, woont in ’s Heer Abtskerke] en Catelijntje Stenarts. Marinus is vernoemd naar zijn grootvader Marinus Vaer.
Het laatste levensteken wat ik kan ontdekken van Jan Marinusse Vaer en Lijsbeth Aerts is dat ze in april 1666 staan vermeld op de allereerste lidmatenlijst van de nieuw gevormde Hervormde kerkgemeenschap van ’s Heer Abtskerke en Sinoutskerke.
Ik heb geen idee wat Jan Marinussen Vaer precies doet voor de kost. Het is in elk geval iets wat hij zowel in Aardenburg als in ’s Heer Abtskerke kan doen. De kans is groot dat hij in de wolnijverheid werkt en dat hij bijvoorbeeld lakenwever is. Hij lijkt in elk geval nergens land te bezitten of te pachten.
Verder heeft Lijsbeth Aerts een broer Pieter Aertssen. En hij is getrouwd met Fransinke van Schagen. Ze laten in 1654 een zoon Jacob dopen in Aardenburg. Ik heb te weinig gegevens om de precieze familierelatie te kunnen inschatten tussen Fransinke van Schagen en van Jan van Schagen.
Feit is dat er in 1666 op Sinoutskerke een Pieter Robbrechtsen woont met zijn huisvrouw Levintjen. Het is vrijwel zeker dat dit dezelfde persoon is als Pieter Aertssen die twaalf jaar eerder was gehuwd met Fransinke van Schagen.
Voorouders en verre familieleden 