Maria Bajens (1866 – 1919) uit Tilburg

Maria Bajens wordt geboren op 21/1/1866 in Breda als de oudste dochter van Cornelia Breitenmoser en van Jan Bajens. Haar vader heeft al een dochter uit een eerdere relatie die twee jaar later zelf haar eerste kind zal krijgen. Maria wordt vernoemd naar haar grootmoeder Maria de Kort.

Haar ouders zullen samen in totaal acht kinderen krijgen, waarvan alleen Maria, haar jongere zus Cornelia en haar oudere broer Cornelis volwassen worden.

Als ze zestien is, wordt haar moeder in Breda gearresteerd en vervolgens veroordeeld tot acht dagen gevangenisstraf wegens bedelarij. Mogelijk woont Maria op dat moment al niet meer thuis en is ze elders in de kost als arbeidskracht. Kort nadat haar moeder uit het Huis van Bewaring wordt ontslagen, verhuizen haar ouders van Breda naar ’s Hertogenbosch en Maria verhuist niet mee.

Als haar ouders twee jaar later, in 1884, verhuizen naar Tilburg, gaat Maria wel thuis wonen. Niet lang daarna ontmoet ze haar aanstaande man: Carolus Antonius van Mechelen, op dat moment een “fabriekwerker”; na zijn huwelijk wordt hij metselaar. Negen maanden later trouwen ze en trekt haar man in bij zijn schoonouders.

Hun huwelijk vindt plaats op 3/9/1884. Maria is dan ruim 18 jaar, haar man 24. Carolus Antonius van Mechelen is geboren 15/4/1860 in Tilburg als zoon van Henricus van Mechelen en Johanna Maria Geboers. De moeder van Maria is niet aanwezig op het huwelijk maar geeft wel haar toestemming.

Alleen Maria en haar vader, Jan Bajens, kunnen hun eigen naam schrijven en zodoende de huwelijksakte ondertekenen. Zowel de bruidegom als zijn ouders zijn analfabeet. Het zou goed kunnen dat de kersverse man van Maria op dat moment de enige is die werk heeft in het gezin want (schoon)vader Jan Bajens is werkloos als zijn dochter trouwt.

De kinderen van Maria en Carolus Antonius, geboren of ter wereld gekomen in Tilburg:

  • 21/11/1885: een doodgeboren dochter.
  • 25/8/1886: een doodgeboren zoon.
  • 9/12/1887: Henricus Petrus, vernoemd naar zijn grootvader Henricus van Mechelen. Hij sterft als zesjarig kind op 29/8/1894.
  • 17/5/1889: Cornelia Maria, vernoemd naar haar grootmoeder Cornelia Breitenmoser. Ze wordt vier maanden oud en sterft 10/10/1889.
  • 25/8/1890: Johannes Hubertus, vernoemd naar zijn grootvader Jan Bajens die ook mee naar het gemeentehuis gaat om aangifte te doen. Hij sterft als kleuter van drie op 15/7/1894.
  • 26/11/1891: Cornelius Petrus, vernoemd naar zijn grootmoeder Cornelia Breitenmoser. Hij trouwt 5/11/1913 in Tilburg (op dezelfde dag als zijn jongere broer) met Petronella Henrika Mutsaers. In 1930 wordt het huwelijk ontbonden. Hij sterft op 30/8/1955 in Tilburg, hij is dan 63 jaar.
  • 24/7/1893: de tweeling Carolus Johannes en Marinus Cornelius. Drie maanden later, op 17/11/1893 sterven ze allebei op dezelfde dag. Carolus Johannes sterft om 7 uur ’s ochtends; Marinus Cornelius om 7 uur ’s avonds.
  • 31/7/1895: Henricus Cornelis Petrus. Opmerkelijk detail: zijn vader zet voor de eerste keer zijn naam onder een akte – hij is niet langer meer analfabeet. Henricus Cornelis Petrus trouwt op 18-jarige leeftijd op 5/11/1913 in Tilburg met de dan 17-jarige Maria Adriana Hersmis. Hij wordt 60 jaar oud en sterft 13/2/1956 in Tilburg.
  • 14/5/1897: een doodgeboren zoon.
  • 4/8/1898: Maria Petronella. Ze trouwt 31/1/1917 in Tilburg op 18-jarige leeftijd met de dan 21-jarige Hendrikus Marinus Franciscus Costenoble.
  • 3/1/1904: Carolus Johannes. Hij vertrekt op 20-jarige leeftijd (28/3/1924) naar Ravels (België). Een jaar later (5/6/1925) trouwt hij in ’s Hertogenbosch met Maria Elisabeth van de Kerkhof en hij overlijdt in februari 1980 te Eindhoven (bron van gegevens bij overlijden: zijn kleinzoon).

Twee jaar na de geboorte van zijn jongste zoon, op 4/9/1906 om 7 uur ’s ochtends, sterft Carolus Antonius van Mechelen in de Piusstraat in Tilburg; hij is dan bijna 46 jaar. Maria blijft achter met vier kinderen tussen de 2 en de 14 jaar. Eigenlijk zit er voor haar weinig anders op dan een nieuwe kostwinner te zoeken.

Het wordt Johannes Hoeks, een “sjouwerman”, soms “opperman”, geboren in Hoogeloon op 21/12/1853 als zoon van Peter Hoeks en Johanna Schreppers. Als hij in maart 1906 weduwnaar wordt, blijft ook hij achter met vier kinderen. Zijn twee oudste dochters trouwen kort na de dood van hun moeder. De zoon en dochter die nog over blijven, verhuizen mee naar het huis van hun stiefmoeder in de Piusstraat.

Maria en Johannes trouwen op 22/5/1907 in Tilburg. Het nieuw samengesteld gezin telt op dat moment zes kinderen. De kinderen van Johannes houden het al snel voor gezien; zijn dan 19-jarige zoon vertrekt in september 1907 naar Duitsland en zijn 17-jarige dochter heeft drie maanden later een betrekking gevonden in Antwerpen.

Op 16/10/1908 komt een doodgeboren kindje ter wereld. Maria is dan 42; haar man 54. Hierna komen er geen kinderen meer. De oudste drie kinderen van Maria trouwen en verlaten het huis. Ook Johannes Hoeks verlaat tijdelijk het huis: van september tot november 1918 woont hij bij zijn zoon en diens gezin.

Mogelijk ligt zijn vrouw die periode in het ziekenhuis. Want op 31/10/1919 om half zes ’s ochtends sterft Maria Bajens; ze is dan 53 jaar. Johannes en zijn zoon gaan aangifte doen van haar lijk.

De jongste zoon van Maria, de dan 15-jarige Carolus Johannes, gaat na de dood van zijn moeder een tijdje wonen bij zijn oudere broer. En Johannes Hoeks trekt definitief in bij zijn zoon en schoondochter. Kort na zijn 95-ste verjaardag, op 5/1/1949, sterft Johannes Hoeks in Tilburg.

Plaats een reactie